Šta je Sveta Tajna sveštenstva?

Sveštenstvo je Tajna u kojoj Duh Sveti, preko rukopolaganja od strane Episkopa, pravilno izabranog hrišćanina postavlja da služi Tajne i napasa stado Hristovo.

Svi verni, kao izabranici Božiji se nazivaju sveštenstvom:

„A vi ste rod izabrani, carsko sveštenstvo, narod sveti, narod zadobijen...“ (1 Pet. 2:9)

Verni se nazivaju svetim sveštenstvom jer:

„sami kao živo kamenje zidajte se u dom duhovni, sveštenstvo sveto, da biste prinosili žrtve duhovne, blagoprijatne Bogu, kroz Isusa Hrista“ (1 Pet. 2:5).

Iz vernih je Bog postavio:

„I ove postavi Bog u Crkvi: prvo apostole, Drugo proroke, treće učitelje“ (1 Kor. 12:29).

„I On dade jedne kao apostole, a druge kao proroke, jedne kao jevanđeliste, a druge kao pastire i učitelje“ (Ef. 4:11).

Svi verujući mogu da prinose duhovne žrtve, tj. da zahvaljuju i proslavljaju Boga, ali ne mogu svi da uče i propovedaju:

„Jesu li svi apostoli? Jesu li svi proroci? Jesu li svi učitelji? (1 Kor. 12:29). „A kako će propovijedati ako ne budu poslani?“ (Rim. 10:15).

„Braćo moja, ne budite mnogi učitelji, znajući da ćemo većma biti osuđeni“ (Jak. 3:1).

Propovedaju i uče pastiri:

„Propovijedaj riječ, nastoj u vrijeme i nevrijeme“ (2 Tim. 4:2)

„Ovo zapovijedaj i uči“ (1 Tim. 4:11).

Pastiri pasu stado Hristovo:

„Pazite, dakle, na sebe i na sve stado u kome vas Duh Sveti postavi za episkope da napasate Crkvu Gospoda i Boga koju steče krvlju svojom“ (Dela ap. 20:28).

„Prezvitere koji su među vama molim, ja koji sam saprezviter i svjedok Hristovih stradanja, i zajedničar u slavi koja će se otkriti: čuvajte stado Božije, koje vam je povjereno“ (1 Pet. 5:1-2).

Postoje tri stepena pastirstva:

Đakoni:

Dela ap. 6:1-6 – izabrano je i rukopoloženo sedam muževa – đakona.

„A sutradan iziđosmo, Pavle i mi koji bijasmo sa njim, i dođosmo u Kesariju; i ušavši u kuću Filipa jevanđelista, koji bješe jedan od sedam đakona, ostasmo kod njega“ (Dela ap. 21:9).

„Pavle i Timotej, sluge Isusa Hrista, svima svetima u Isusu Hristu koji su u Filipima, sa episkopima i đakonima...“ (Filip. 1:1).

Đakoni za pobožan život dobijaju viši stepen, tj. sveštenstvo:

„Tako i đakoni treba da budu čestiti, ne dvolični, ne koji mnogo vina piju, ne lakomi, k oji imaju tajnu vjere u čistoj savjesti ... Đakoni da budu muževi jedne žene, koji dobro upravljaju djecom i svojim domovima. Jer koji su dobro služili, stiču sebi dobar stepen i veliku smjelost u vjeri u Hristu Isusu “ (1 Tim. 3:8-13).

Sledeći viši stepen je sveštenstvo ili prezviterstvo:

„I rukopoložiše im prezvitere za svaku Crkvu, pa pomolivši se Bogu s postom, predadoše ih Gospodu u koga vjerovaše “ (Dela ap. 14:23).

„Iz Milita pak posla u Efes i dozva starješine crkvene “ (Dela ap. 20:17).

Iznad prezvitera su – episkopi:

„Pavle i Timotej ... svima svetima ... sa episkopima i đakonima “ (Filip. 1:1)

Episkopi su naslednici apostolske vlasti, zbog čega se i nazivaju drugovima i saradnicima Apostola:

„Smatrao sam pak za neophodno da pošaljem k vama Epafrodita, brata i satrudnika i saborca mojega, a koga ste vi poslali da mi se nađe za moje potrebe“ (Filip. 2:25).

„Što se tiče Tita , on je moj drug i saradnik među vama“ (2 Kor. 8:23).

„...Pa poslasmo Timoteja, brata našega i služitelja Božijega i saradnika našega u jevanđelju Hristovom“ (1 Sol. 3:2)

Svoju vlast episkopi su dobili preko Apostolskog rukopolaganja:

„Iz toga razloga ti napominjem da razgorijevaš blagodatni dar Božiji koji je u tebi kroz polaganje ruku mojih“ (2 Tim. 1:6).

„Ne zanemaruj blagodatni dar u tebi koji ti je dat kroz proročanstvo polaganjem ruku starješina na tebe“ (1 Tim. 4:14).

Preko rukopolaganja postavlja Sam Duh Sveti:

„Pazite, dakle, na sebe i na sve stado u kome vas Duh Sveti postavi za episkope da napasate Crkvu Gospoda i Boga“ (Dela ap. 20:28).

Prosti hrišćani (mirjani) ne mogu preko svog rukopolaganja prenositi blagodat Svetoga Duha, tim više postavljati sebi sveštenike:

„A kad vidje Simon da se polaganjem apostolskih ruku daje Duh Svijeti, donese im novaca, govo reći: Dajte i meni tu vlast da kad položim ruke na nekoga primi Duha Svetoga “ (Dela ap. 8:18-21).

Protestanti nisu dobili vlast od Apostola da sebi rukopolažu sveštenike, zato i ne mogu nizvoditi Svetoga Duha jer kod njih nema apostolskog prejemstva (naslednosti) koje se čuva u Crkvi Božijoj.

Punoću svoje vlasti Apostoli su predali svojim naslednicima – episkopima:

„Kao što te molih idući u Makedoniju, da ostaneš u Efesu i zapovjediš nekima da ne uče drukčije “ (1 Tim. 1:3).

„Zato te ostavih na Kritu da urediš što je nedovršeno ...“ (Tit. 1:5).

Samo episkopi mogu da rukopolažu sveštenike:

„... i da postaviš po svima gradovima starješine, kao što ti ja zapovjedih “ (Tit. 1:5).

„Ne polaži ruke ni na koga brzo “ (1 Tim. 5:22).

Tuže prezvitere – sveštenike:

„Protiv prezvitera ne primaj tužbe, osim na osnovu dva ili tri svjedoka “ (1 Tim. 5:19).

Nagrađuju ih:

„Prezviteri koji su dobre starješine dostojni su dvostruke časti, osobito oni koji se trude u propovijedanju i učenju “ (1 Tim. 5:17).

Episkopi su stariji i po vlasti veći od sveštenika:

„A van svakoga je spora da veći blagosilja manjega “ (Jevr. 7:7).

Episkopi imaju vlast u celoj Crkvi:

„Da znaš kako se treba vladati u domu Božijemu, koji je Crkva Boga živoga, stub i tvrđava istine“ (1 Tim. 3:15).

Pastiri se nazivaju duhovnim očevima, a pastva decom:

„Ne pišem ovo da vas posramim, nego vas poučavam kao svoju milu djecu. Jer ako imate i hiljade učitelja u Hristu, ali nemate mnogo otaca. Jer vas u Hristu Isusu ja rodih jevanđeljem “ (1 Kor. 4:14 -15).

Nastavnicima:

„Slušajte starješine svoje i povinujte im se “ (Jevr. 13:17, takođe stih 7).

Načelnik pastira je Hristos:

„I kad se javi Arhipastir, primićete vijenac slave koji ne vene “ (1 Pet. 5:4).

Pastiri imaju pravo da dobiju nagradu za svoj trud po primeru Hrista:

„I neke žene ... M u služahu svojim imanjem “ (Lk. 8:2-3).

Po primeru Apostola:

„Od drugih Crkava oteh, uzevši platu za služenje vama, pa došavši k vama i budući u oskudici, ne dosadih nikome; j er moju oskudicu popuniše braća što dođoše iz Makedonije “ (2 Kor. 11:8-9).

Po zapovesti:

„A u toj kući budite, i jedite i pijte što u njih ima, jer je poslenik dostojan plate svoje; ne prelazite iz kuće u kuću “ (Lk. 10:7).

„Zar nemamo pravo jesti i piti? Zar nemamo pravo sestru ženu sa sobom voditi, kao i ostali apostoli, i braća Gospodnja i Kifa? Ili samo ja i Varnava nemamo pravo ovo činiti? Ko ikad vojuje o svome trošku? Ko sadi vinograd i ne jede od roda njegova? Ili ko čuva stado i od mlijeka stada ne jede? “ (1 Kor. 9:4-7).

„A koji se uči riječi, neka dijeli sva dobra sa onim koji ga uči “ (Gal. 6:6).

„Ne znate li da oni koji vrše svetu službu od svetinje se hrane, i koji žrtveniku služe sa žrtvenikom dijele? Tako i Gospod zapovjedi da oni koji jevanđelje propovijedaju od jevanđelja žive “ (1 Kor. 9:13-14).

Prekorevajući pravoslavne pastire za dobijanje plate, protestanti traže povod za svoju pohvalu, kao što su je tražili lažni apostoli:

„Da uklonim povod onima koji traže povoda, da bi se u onome čim se hvale, našli kao i mi. Jer su takvi lažni apostoli, lukavi poslenici, koji se pretvaraju da su apostoli Hristovi “ (2 Kor. 11:12-13).

Protestanti se smućuju i postavljaju pitanje: „na kojoj osnovi pravoslavne sveštenike nazivaju „ocima“, jer to protivreči rečima Isusa Hrista (Mt. 23:8-10). Uopšte, reč „otac“ je neprihvatljiva.

Isto tako protestanti treba da i svete apostole ubroje u ljude koji protivreče Hristu, jer u svojim poslanicama oni često upotrebljavaju reč „otac“:

U odnosu na sebe (1 Kor. 4:14-15; Filip. 2:22).

U vezi Avraama (Rim. 4:11, 12,16).

Izrailjskih predaka (1 Kor. 10:11; 1 Petr. 17:18).

U odnosu roditelja prema deci (1 Jn. 2:13; Gal. 4:2; Ef. 6:4; 1 Sol. 2:11).

Sledi da sama reč „otac“ nije zabranjena, već pridavanje određenog smisla u kome se čoveku koji se naziva „otac“ dodeljuju Božanske osobine Oca Nebeskog, tj. Boga. Zaista, mnogo je otaca po telu, postoje i očevi duhovni, a Otac Nebeski, Koji je stvorio ceo rod ljudski je jedan.

Isto to se može reći i za reči „učitelj“ i „nastavnik“, jer su sami Apostoli i njihovi naslednici, episkopi i sveštenici, bili učitelji i nastavnici duhovni (1 Kor. 12:28; Jevr. 13:7,17; Ef. 4:11): Sam Hristos je Nikodima nazvao učiteljem (Jn. 3:10).

U Jevanđelju po Mateju 23:8 se govori o jednoj istinitoj veri koju je ljudima dao Nebeski Učitelj – Hristos. Treba priznati samo jedno učenje za Hristovo, učenje koje je Bog sačuvao preko apostola u Pravoslavnoj Crkvi i odbaciti učenje ljudi koje su mnogobrojnim sektama dali njihovi osnivači.

Protestanti se često, upoređujući odeću fariseja sa odeždama sveštenika, pozivaju na Hristove reči (Mt. 23:5; Lk. 20:46) da je tobož On sam izobličavao pravoslavne mantije i ostalo.

Govoreći o „dugačkim haljinama“ Jevreja neophodno je znati istoriju njihovog pojavljivanja.

Rese na kraju jevrejske odeće su postojale radi sećanja na zapovesti Gospodnje:

„Reci sinovima Izrailjevim i kaži im, neka udaraju rese po skutovima od haljina svojih od kolena do kolena, i nad rese neka meću vrpcu plavu. I imaćete rese zato da se gledajući ih opominjete svih zapovesti Gospodnjih i tvorite ih, i da se ne zanosite za srcem svojim i za očima svojim, za kojima činite preljubu “ (4 Mojs. 15:38-39).

Fariseji su, da bi pokazali sopstvenu pravednost, pravili svoje rese većim da ljudi vide koliko mnogo više od drugih oni ispunjavaju dela zakona, zbog čega ih je i osudio Gospod Isus Hristos. Jedino su sveštenici imali vlast da čitaju i tumače Zakon. Car je imao samo spisak:

„I Mojsije napisa ovaj zakon, i dade ga sveštenicima, sinovima Levijevim, koji nošahu kovčeg zaveta Gospodnjeg, i svim starešinama Izrailjevim... čitaj ovaj zakon pred svim Izrailjem da čuju“ (5 Mojs. 31:9-11, 24-26)

„A kad sede na presto carstva svog, neka prepiše sebi u knjigu ovaj zakon od sveštenika Levita“ (5 Mojs. 17:18).

Narod treba da se uči od sveštenika:

„Jer usne sveštenikove treba da čuvaju znanje i zakon da se traži iz njegovih usta, jer je anđeo Gospoda nad vojskama “ (Mal. 2:7; Sir. 45:21).

Književnici - mirjani su samovoljno uzeli na sebe da uče narod zakonu zbog čega ih je Gospod i osudio.

U Novom Zavetu, zakoniti pastiri i učitelji uče Reči Božijoj:

„I On dade jedne kao apostole, a druge kao proroke, jedne kao jevanđeliste, a druge kao pastire i učitelje “ (Ef. 4:11).

vrh strane