|
Postepeno gubljenje vere u Crkvu
Zamena crkve Hrišćanstvom
Crkva kao izobraženje jedinstva lica u Trojici
Duhovne sile za jedinstvo
Duh Sveti vodi jedinstvu
Hrišćani - nova tvar
Ostvarenje jedinstva u Apostolskoj Crkvi
Biti hrišćanin znači pripadati Crkvi
Hrišćanstvo je neodvojivo od Crkve
Sveto pismo je neshvatljivo van granica Crkve
Van crkve gubi se vera u Hristovo božanstvo
Tragedija necrkvenog Hrišćanstva
Duh Sveti do danas diše u Crkvi
Zaključak
HRIŠĆANI - NOVA TVAR
Šta sledi iz svega rečenog? Delo Hrista ne predstavlja samo učenje. Njegovo delo je stvaranje jedinstva u rodu ljudskom. Delo Hristovo je stvaranje "nove tvari", t.j. Crkve. Duh Božiji, Koji živi u crkvi, daje sile za ostvarenje hrišćanskog učenja u životu, a kako je to učenje o ljubavi, to njegovo ostvarenje, opet gradi jedinstvo, jer je ljubav - vezujuće, a ne razjedinjujuće načelo. Uzrastanje Crkve jeste u isto vreme i uzrastanje njenih pojedinih članova.
Novozavetna Pisma nam ukazuju da se cilj Crkve sastoji u duhovnom rukovođenju za usavršavanje čoveka. Duhovni darovi i sve službe uopšte, postoje u Crkvi, po mišljenju ap. Pavla, radi "usavršavanja svetih", to jest, moralnog obnovljenja hrišćana (Efes. 4:12), "dokle dostignemo svi u jedinstvo vere i poznanje Sina Božijeg, u čoveka savršenog, u meru rasta visine Hristove". (Efes. 4:13) A zatim Apostol oslikava i taj put, kojim obnovljeno čovečanstvo dostiže u meru rasta visine Hristove: "iz Koga je sve telo sastavljeno i sklopljeno svakim zglavkom, da jedno drugom pomaže na dobro po meri svakog uda, i čini da raste telo na popravljanje samog sebe u ljubavi." (Efes. 4:16)
Ne ulazeći u podrobni izbor grčkog teksta(1), reći ćemo samo, koju misao Apostol želi da izrazi.(2) Svo telo Crkve se postojano sve više i više objedinjuje posredstvom primanja blagodatnih darova Svetoga Duha, koji deluju u svakom na poseban način, i tako telo Crkve dostiže savršenstvo u svim svojim članovima. Sveuzrastanje crkvenog tela se naročito dešava (obuslavlivaetsя) pričasništvom posebnih članova zajedničkoj ljubavi, zato što samo pri ljubavi, pri savezu sa Crkvom biva moguće samo primanje darova Svetoga Duha. Tako shvata navedene reči sv. Apostola, sveti Jovan Zlatousti,(3) blaženi Teodorit,(4) prepodobni Jovan Damaskin(5) i blaženi Teofilakt,(6) i preosvećeni Teofan Zatvornik, čije reći ćemo i navesti: " "Vera hrišćanska sjedinjuje verne sa Hristom i na taj način, iz svih sastavlja jedno telo stroinoe. Hristos gradi ovo telo, svakome saopštavajući Sebe i Duha blagodati, dajući u je stvarno, osetno, tako što ovaj Duh blagodati, silazeći na svakoga, čini ga onim, što mu sleduje da bude u telu Crkve Hristove. Telo Hristovo se stroino gradi takvim darom Duha, raste u sebi po toj meri, u kojoj svaki član odgovara svom naznačenju ili deluje na dobro Crkve svom punoćom zadobijenog dara blagodati."(7)
Iz navedenog učenja ap. Pavla očigledno je, da se po novozavetnom učenju usavršavanje ličnosti čoveka određuje njenim pripadanjem Crkvi kao živom, pri blagodatnom dejstvu Svetoga Duha, uzrastajućem organizmu. Ako bide pokidana veza sa telom crkve, onda pojedinačna ličnost, odvajajući se i zatvarajući se u svoje samoljublje, biva lišena blagodatnog dejstva Svetoga Duha, Koji živi u Crkvi.
"U stvarnosti, ako bi se desilo da se ruka odvoji od tela, duh, koji dolazi iz mozga, tragajući nastavak i ne nalazeći ga tamo, ne odvaja se od tela i ne prelazi na otrgnutu ruku, već ako je ne pronađe tamo, onda joj se i ne predaje. Isto biva i ovde, ako nismo međusobno povezani ljubavlju. Tako, ako želimo dobiti Duha od Glave, budimo u vezi jedan sa drugim. Postoje dve vrste odvajanja od Crkve; jedan, kada ohladnimo u ljubavi, a drugi - kada se osmelimo da učinimo bilo šta nedostojno u vezi sa tim telom Crkve. I u jednom i u drugom slučaju odeljujemo se od celine".(8) Jasno je da sveti Jovan Zlatousti svako odeljivanje od Crkve smatra lišavanjem blagodati Duha Svetoga. "Sve, što se samo odvojilo od životnog načela, ne može da, sa gubitkom spasavajuće suštine, živi i diše posebnim životom."(9) "Odvoj sunčani zrak od njegovog izvora - jedinstvo neće dopustiti postojanje odvojenoj svetlosti; odlomi granu od drveta - odlomljeno će izgubiti sposobnost da raste; odvoj potok od njegovog istočnika - odvojeno će presahnuti. Crkva, ozarena svetlošću Gospodnjom, po celom svetu rasprostire svoje zrake; ali je svetlost, koja se razliva svuda, jedna i jedinstvo tela ostaje nerazdeljivo. Po svoj zemlji Ona rasprostire svoje grane, obremenjene plodovima; njeni obilni potoci teku na daleko prostranstvo; pri svemu tome, glava ostaje jedna, jedno načelo, jedna majka, bogata izobilnim donošenjem plodova."(10) U tim nadahnutim i nežno-pesničkim rečima jasno je izražena misao da individualna ličnost, čak i posebna hrišćanska opština toliko živa, koliko živi Hristovim životom, koliko je ona sjedinjena sa celom Vaseljenskom Crkvom. Odvojiti se, zatvoriti u sebe - to je za ličnost, ili čak i Pomesnu Crkvu, isto što i za zrak koji se odvoji od sunca, za potok - od izvora, za granu - od stabla. Duhovni život može postojati samo pri organskoj vezi sa Vaseljenskom Crkvom; ako se izgubi ta veza - bez izuzetka će usahnuti i hrišćanski život.
Nadamo se da je dostojno pokazano, da ideja Crkva u novozavetnom učenju ima veoma suštinski značaj. Hrišćanstvo ima u vidu, ne interese jednog razuma; ono uči samo o spasenju čoveka. Stoga, hrišćanstvo nema čisto teoretskih pretpostavki. Dogmatske istine imaju moralni značaj, a hrišćanski moral je zasnovan na dogmatima. Ali upravo Crkva i jeste ta tačka u kojoj učenje o veri prelazi u moralno učenje, gde hrišćanska dogmatika prelazi u hrišćanski život. Crkva daje život i ostvarenje hrišćanskom učenju. Van Crkve i bez Crkve hrišćanski život nije moguć. Samo u Crkvi može živeti, razvijati se i spasavati čovek, kao što i u svakom drugom organizmu, pojedini članovi nikada ne rastu i razvijaju se, odvojeni jedni od drugih, već uvek samo u neraskidivoj vezi sa celim organizmom. Bez Crkve nema hrišćanstva; ostaje samo hrišćansko učenje, koje samo po sebi ne može da "obnovi palog Adama".
vrh strane
---------------------------------
NAPOMENE:
1. Podrobno tumačenje tog stiha, uporedi kod profesora Bogdaševskog, cit. Dela, str. 557-565, a isto tako i kod Iv. Mansvetova. "Novozavetnoe učenie o Cerkvi". Moskva 1879, str. 143-160.
2. "Nedovoljno jasno je on (Apostol) izložio svoje misli, jer je hteo da kaže sve zajedno" - govori sv. Jovan Zlatousti. Na posl. k Efes. bes. 11, 3. Tvoreniя, t. 11, str. 100.
3. Na posl. k Efes. bes. 11, 3. Tvoreniя, t. 11, str. 100-101.
4. Tvoreniй č. 7, str. 438.
5. In epist Ephesios. Migne, PG, t. 95, clo. 844 A.
6. Tolkovanie na posl. k Efes. Kazanь 1881, str. 132.
7. Tolkovanik posl. sv. Ap. Pavla k Efes., izd. 2. Moskva 1883, str. 307.
8. Sv. Ioann Zlatoust. Na posl. k Efes. bes. 11, 3. Tvoreniй č. 11, str. 100-102.
9. Sv. Kiprian Karf. O edinstve Cerkvi, gl. 5. Tvoreniй č. 2, str. 180.
10. Sv. Kipr. Karf. O edinstve Cerkvi, gl. 5. Tvoreniй č.2, str. 180. |
|